Een eerste blik op Raspberry Pi 5

Vandaag wordt de Raspberry Pi 5 aangekondigd. Het is het eerste nieuwe model van Raspberry Pi Ltd. in meer dan vier jaar!

En deze nieuwe Raspberry Pi is snel.

Het is zo snel dat het een echt desktopapparaat wordt. Eben Upton, de CEO van Raspberry Pi Ltd., vergeleek de prestaties van de Raspberry Pi 5 met die van zijn 2015 Macbook Pro, gebaseerd op een bepaalde JavaScript-benchmark.

Met zo'n krachtig bord zijn de mogelijkheden eindeloos!

Dus zonder verder oponthoud presenteer ik jullie een eerste blik op Raspberry Pi 5.

Natuurlijk moet ik vermelden dat je je Raspberry Pi 5 hier kunt reserveren via PiCockpit.

Onze bekende reserveringstool zal binnenkort beschikbaar zijn voor klanten in de EU en Zwitserland. Schrijf je in voor onze nieuwsbrief om op de hoogte te blijven van Raspberry Pi 5 nieuws en informatie over de reserveringstool.

Geschiedenis

Met de aankondiging van Raspberry Pi 5Het bedrijf heeft ons zowel goed als slecht nieuws gegeven.

Allereerst is er natuurlijk het goede nieuws dat er een nieuw vlaggenschip is!

En dit nieuwe paradepaardje is spectaculair.

Eind vorig jaar zei Eben dat we geen Raspberry Pi 5 hoefden te verwachten in 2023. Hij zei dat dit jaar vooral een hersteljaar zal zijn na de knelpunten en tekorten aan Raspberry Pis de afgelopen jaren. Maar Raspberry Pi heeft geleverd!

Voorlopig is er echter een beetje slecht nieuws.

Dat wil zeggen, terwijl Raspberry Pi vandaag, 28 september, de Raspberry Pi 5 aankondigde^th, 2023, het nieuwe model is pas vanaf 23 oktober beschikbaar voor eindgebruikers^rd. Deze vertraging is te wijten aan een langzame productie en Raspberry Pi die ervoor zorgt dat alle nieuwe software probleemloos draait.

Dit betekent ook dat Raspberry Pi 5 slechts beperkt beschikbaar zal zijn tot het einde van het jaar, maar het ziet ernaar uit dat het daarna enorm zal verbeteren!

Aan de andere kant zullen we heel veel blogposts en video's plaatsen over Raspberry Pi 5 en wat je er allemaal mee kunt doen.

Zorg er dus voor dat je je inschrijft voor onze nieuwsbrief (rechts bovenaan de pagina) om op de hoogte te blijven van Raspberry Pi 5 nieuws!

Raspberry Pi 5 specificaties

Eerst de kop.

Raspberry Pi 5 is 2 tot 3 keer krachtiger dan Raspberry Pi 4 en biedt bliksemsnelle CPU-snelheden, een PCIe 2.0-interface en een RTC- en RTC-batterijaansluiting!

Dan de samenvatting.

CPU	2,4 GHz Broadcom BCM2712 chip, met een quad-core ARM Cortex-A76 (ARM v8) 64-bit System on a Chip (SoC), met 512 KB L2 cache en een 2 MB gedeelde L3 cache.
GPU	GPU VideoCore VII
SDRAM	LPDDR4X-4267 SDRAM (varianten van 4 GB en 8 GB verkrijgbaar bij introductie)
WiFi	2,4 GHz en 5,0 GHz 802.11ac Wi-Fi
Bluetooth	Bluetooth 5.0/Bluetooth Lage Energie (BLE)
SD-sleuf	Micro SD-kaartsleuf, met ondersteuning voor SDR104-modus met hoge snelheid
HDMI-poorten	Dubbele HDMI-poorten die tegelijkertijd 4Kp60 video-uitvoer kunnen leveren
USB-poorten	2 × USB 3.0-poorten, met ondersteuning voor gelijktijdige 5Gbps werking & 2 x USB 2.0-poorten
Ethernet	Gigabit Ethernet, met PoE+ ondersteuning (vereist een nieuwe Pi 5 PoE+ HAT)
Camera/beeldschermpoorten	2 × 4 lane MIPI camera/beeldscherm transceivers
Vermogen	5V/5A DC-voeding (PD ingeschakeld) (USB-C)
GPIO-spelden	Raspberry Pi standaard 40-pins header
RTC	Real-Time Clock (RTC) en RTC-batterijaansluiting
PCIe	PCIe 2.0 met enkele baan
Aan/uit-knop	Eindelijk!

Laten we tot slot de details bekijken.

Met elke nieuwe Raspberry Pi-generatie is er meestal een opmerkelijke CPU-upgrade, maar met Raspberry Pi 5 hebben we een heel nieuw niveau bereikt.

Het nieuwe model maakt gebruik van de Broadcom BCM2712 chip, met een quad-core ARM Cortex-A76 (ARM v8) 64-bit System on a Chip (SoC), met 512KB L2 cache en een 2MB gedeelde L3 cache.

Als je een Raspberry Pi 4 hebt, dan weet je dat deze officiële ondersteuning heeft om op 1,8 GHz te draaien.

Maar het heeft officiële ondersteuning om op 2,4GHz te draaien!

Aan deze enorme CPU-boost is een nieuwe, intern ontwikkelde chip toegevoegd, de RP1.

De RP1 is een southbridge die het overgrote deel van de I/O-mogelijkheden van de Raspberry Pi 5 aanstuurt. Het is ook de eerste keer dat een vlaggenschip van de Raspberry Pi intern ontwikkeld silicium krijgt.

Dankzij de southbridge is er een heel nieuw universum van randapparatuurprestaties en -functionaliteit.

Met het nieuwe model heb je meer dan het dubbele van de totale USB-bandbreedte van de Pi 4. En je kunt je Raspberry Pi 5 opstarten via USB 3.0.

Je hebt ook dubbele piekprestaties van SD-kaarten via de SD104 high-speed modus.

Deze verbindingen zijn niet alleen sneller, maar Raspberry Pi 5 heeft ook geheel nieuwe verbindingen!

Het eerste dat je opvalt is een single-lane PCIe 2.0 interface. PCIe is een enorme upgrade. We hadden al een PCIe connector met de Compute Module 4 I/O Board, maar nu hebben we een PCIe connector direct via een vlaggenschip product. Het beste van alles is dat je zelfs kunt opstarten via PCIe.

Dus als je graag een Raspberry Pi NAS wilt bouwen, dan is een Pi 5 met PCIe de beste manier om dat voor elkaar te krijgen!

Daarnaast heeft het een gloednieuwe microarchitectuur voor de GPU, namelijk VideoCore VII.

Hij wordt ook geleverd met LPDDR4X-4267 SDRAM en bij de lancering kun je hem krijgen met 4GB of 8GB RAM. Een 2GB-variant komt waarschijnlijk snel genoeg uit.

En de RAM-grootte is nu zichtbaar op het bord! Je hoeft niet langer te onthouden welke Pi je hebt!

Als het aankomt op draadloze verbindingen, komt Raspberry Pi 5 met 2,4 GHz en 5,0 GHz 802.11ac WiFi, Bluetooth 5.0 en BLE. Met andere woorden, hier vinden we dezelfde connectiviteitsopties die al beschikbaar waren met Raspberry Pi 4.

Dat betekent dat WiFi 6 nog steeds niet wordt ondersteund, voornamelijk vanwege de prijs.

Hoewel er geen upgrade is voor WiFi, is er wel een verbinding met een hogere bandbreedte naar de WiFi-chip, wat betekent dat je Raspberry Pi 5 een verbinding met een hogere bandbreedte zal geven dan de vorige modellen.

Raspberry Pi 5 wordt ook geleverd met twee 4-baans MIPI camera- en beeldschermtransceivers. Met Raspberry Pi 5, met andere woorden, kun je nu twee camera's of twee beeldschermen aansluiten, wat een heel universum aan stereoscopische toepassingen opent.

Natuurlijk, als je je Raspberry Pis goed kent, dan weet je dat ze de Ethernet- en USB-poorten op Raspberry Pi 4 hebben omgedraaid om alles op het bord te laten passen. Met Raspberry Pi 5 keren we terug naar de vorige lay-out. De ethernetpoort zit weer aan de linkerkant.

Net als voorgaande modellen bieden de GPIO-pinnen SPI, I2C, PWM, UART, SDIO, DPI, PCM en GPCLK.

Er is een nieuwe UART-connector in het midden van de twee micro HDMI-poorten. Deze is rechtstreeks verbonden met de BCM2712 SoC. Hij is vooral bedoeld voor debuggen. Je kunt er bijvoorbeeld de Pico Probe goed mee gebruiken.

Als je meer wilt lezen over deze interfaces, kun je hier enkele van onze artikelen erover bekijken:

• SPI - De seriële perifere interface
• I2C - De Geïntegreerde Circuit Bus
• UART - De universele asynchrone ontvanger-zender

Sinds het begin hebben we allemaal verlangd naar een aan/uit-knop en Raspberry Pi heeft eindelijk geleverd.

De aan/uit-knop is verbonden met de PMIC en de GPIO en werkt intuïtief. Met andere woorden, de knop kan worden gebruikt om de Pi uit een diepe slaap te wekken. En als de Pi aan staat, kun je er snel op drukken om hem uit te schakelen of je kunt hem ingedrukt houden om de stroom uit te schakelen.

Een nieuw Raspberry Pi besturingssysteem

Bij een nieuwe Raspberry Pi hoort een nieuw besturingssysteem - Raspberry Pi Bookworm.

Helaas is het belangrijk om te weten dat oudere versies van Raspberry Pi OS niet worden ondersteund op de Raspberry Pi 5. Je zult dus Bookworm moeten flashen voor je Pi 5. Je zult Bookworm dus moeten flashen voor je Pi 5.

Bookworm gebruikt een vensterbeheerder die vertrouwt op het Wayland protocol, hoewel de bureaubladomgeving LXDE blijft.

Over het algemeen probeert Raspberry Pi af te stappen van propriëtaire API's naar open API's.

Met Bookworm als besturingssysteem zijn sommige oudere modules met pensioen gegaan.

Bijvoorbeeld raspistille wordt volledig vervangen door libcamera. Dit was al begonnen met Bullseye, maar beide modules waren nog steeds beschikbaar.

Daarnaast worden OpenGL en Vulkan beide ondersteund op Bookworm.

We zullen te zijner tijd een volledig artikel over Bookworm schrijven, maar met de nieuwe vensterbeheerder en nieuwe software-upgrades is Bookworm een opwindende upgrade van Bullseye.

Voeding

Als het aankomt op energiebeheer, zit de Raspberry Pi 5 op een heel nieuw niveau.

De Raspberry Pi 5 voedingsadapter heeft een ingangsbereik van 100-240VAC.

De nieuwe 27W USB-C Power Delivery (PD) voeding levert maximaal 5A bij 5,1V, waardoor je Raspberry Pi 5 een breder scala aan randapparatuur kan voeden dan voorgaande modellen.

Het totale opgenomen vermogen van alle vier de USB-poorten op de Raspberry Pi 5 is standaard beperkt tot nominaal 600mA. Wanneer je Pi de 27W USB-C PD voeding detecteert, wordt deze limiet automatisch verhoogd naar een nominale 1,6A.

De 27W USB-C PD-voeding kan ook 3 A leveren bij 9 V, 2,25 A bij 12 V en 1,8 A bij 15 V aan PD-compatibele producten.

Dit maakt het een kosteneffectieve voeding voor veel algemene toepassingen, niet alleen voor je Raspberry Pi. Je kunt er bijvoorbeeld je telefoon mee opladen.

En iets wat ik altijd heb gewaardeerd aan Raspberry Pi is hoe lang de voedingskabels zijn - de officiële Pi 5 kabel is 1,2 meter lang, dat is bijna 4 voet!

Een nieuwe Raspberry Pi-behuizing

De nieuwe behuizing lijkt erg op de officiële Raspberry Pi 4 behuizing, maar heeft een aantal belangrijke verbeteringen.

Ten eerste voert het de warmte effectiever af, waardoor het geschikt is voor de hogere temperaturen van het nieuwe model.

Verder is er een ventilator geïntegreerd die op verschillende snelheden kan draaien en wordt gevoed en bediend via een connector aan boord (vlakbij de USB-poorten). Bovendien is de ventilator speciaal opnieuw ontworpen om veel stiller te zijn dan de ventilator die voor de Pi 4 werd geleverd.

Bovendien zijn de nieuwe behuizingen stapelbaar. Je kunt dus meerdere Raspberry Pi 5's handig opbergen.

Ook vermeldenswaardig is dat de nieuwe PoE+ HAT voor Raspberry Pi 5 in de behuizing past met de ventilator en het deksel.

Helaas, omdat de Pi 5 de volgorde van de USB-poorten en de ethernetpoort heeft omgedraaid, kun je op geen enkele manier de behuizing van je Pi 4 gebruiken.

Bij de lancering kun je de klassieke rood-witte kleuren van de Raspberry Pi krijgen, maar je zult moeten wachten als je een officiële zwart-grijze behuizing wilt. Raspberry Pi zal deze op een bepaald moment in de toekomst uitbrengen.

Actieve koeler

Als je geen behuizing wilt, kun je natuurlijk ook een Active Cooler aanschaffen, wat een combinatie is van een ventilator en een koelplaat.

Net als de ventilator in de behuizing voedt en regelt de Pi 5 de Active Cooler via de ventilatorconnector op de printplaat. Deze wordt op de printplaat van de Raspberry Pi 5 bevestigd via verende pinnen in een paar montagegaten. Dat is inderdaad ook een nieuwe toevoeging aan de Pi 5 - twee montagegaten speciaal voor ventilatoren.

We zijn er zeker van dat een aantal add-ons van derden ook gebruik zullen maken van deze montagegaten.

Maar ik wil echt benadrukken dat hij heet loopt - super heet.

Je zult dus echt moeten nadenken over koeling. En hier zijn de behuizing of de Active Cooler waarschijnlijk je beste kansen.

Nu over naar enkele van de coole nieuwe functies van Raspberry Pi 5.

RTC & RTC-batterijaansluiting

Eindelijk hebben we Real-Time Clock op een Raspberry Pi.

Bovendien is het een RTC die je Pi kan wekken uit de slaapstand en het is programmeerbaar!

Raspberry Pi 5 integreert de RTC via het voedingsbeheer-IC en laadcircuits voor een knoopcel, die de klok van stroom kan voorzien als de hoofdvoeding zijn verbinding verliest.

De RTC zal zeker van pas komen bij projecten waar WiFi onbereikbaar is. Misschien camera's op afstand die aan en weer uit moeten of GPS in afgelegen gebieden.

Bovendien verkoopt Raspberry Pi voor de RTC een oplaadbare batterij: de Panasonic ML-2020 Lithium Mangaandioxide batterij.

Hij wordt geleverd met een tweepins stekker om rechtstreeks aan te sluiten op de batterijaansluiting op het bord en een dubbelzijdig kleefpad. Je kunt hem dus gemakkelijk bevestigen aan de binnenkant van een behuizing of waar je maar wilt.

Camera- en beeldschermadapterkabels

Naast de RTC is er een compleet nieuwe camera- en beeldschermopstelling.

Raspberry Pi 5 heeft twee vier-baans Mobile Industry Processor Interface (MIPI) connectoren. Deze kunnen elk een camera seriële interface (CSI) of een display seriële interface (DSI) ondersteunen.

Deze connectoren maken gebruik van hetzelfde 22-weg, 0,5 mm-pitch "mini" FPC-formaat als de Compute Module Development Kit.

Je zult dus adapterkabels moeten aanschaffen om verbinding te maken met de 15-weg, 1mm-pitch "standaard" formaat connectoren voor de huidige camera- en beeldschermproducten.

Je kunt adapterkabels in verschillende lengtes vinden, met name 200 mm, 300 mm en 500 mm.

Deze kabels kunnen zo lang zijn omdat ze een geweldige afscherming hebben.

Een nadeel is echter dat je geen camerakabels kunt gebruiken voor het beeldscherm en beeldschermkabels voor de camera. Voorlopig moeten de kabels worden aangesloten op de daarvoor bestemde poorten.

Maar wat je erbij krijgt zijn nieuwe vierbaans MIPI-connectoren die een hele reeks stereoscopische toepassingen mogelijk maken.

HATs

Samen met het nieuwe vlaggenschip is er ook een nieuwe Raspberry Pi 5 PoE+ HAT.

Helaas betekent dit dat je oude Pi 4 PoE+ HAT niet met je Raspberry Pi 5 zal werken. Dit komt door de fysieke lay-out en stroomvereisten van het nieuwe model.

Maar zoals ik hierboven al zei, kun je de nieuwe PoE+ HAT in de nieuwe behuizing gebruiken.

Naast de PoE+ HAT heeft Raspberry Pi de Raspberry Pi 5 M.2 HAT aangekondigd, die ondersteuning biedt voor het aansluiten van M.2-formaat PCIe- en NVMe-apparaten op de PCIe FPC-connector aan boord.

Dus nu kun je native M.2 NVMe krijgen op een Raspberry Pi anders dan een Compute Module 4!

Het is echter het vermelden waard dat de M.2 HAT alleen M-toets is. Hij werkt dus niet met andere toetsen.

Waar kan ik er een krijgen?

Sta je al te watertanden bij deze Raspberry Pi?

Je kunt de jouwe binnenkort hier reserveren via PiCockpit.

In de tussentijd kun je ook een kijkje nemen bij ons zusterbedrijf, buyzero.de. We hebben frambozenpis van elke variëteit op voorraad.

Wij zijn een erkende wederverkoper van Raspberry Pis. Dat is belangrijk, want dat betekent dat we de authenticiteit en kwaliteit ervan kunnen garanderen.

F.A.Q.

V: Wanneer is het verkrijgbaar?

A: Raspberry Pi 5 wordt vanaf 23 oktober geleverd aan eindklanten.^rdmaar er zal tot het einde van het jaar een tekort aan voorraad zijn.

V: Wat is er nieuw aan Raspberry Pi 5?

A: Raspberry Pi 5 heeft een supersnelle CPU en GPU, maar voegt ook compleet nieuwe functies toe zoals een PCIe 2.0 interface, een RTC, twee 4-baans MIPI camera- en displaytransceivers en een aan/uit-knop. Er is ook een nieuwe UART-connector, dus je kunt rechtstreeks een foutsonde.

V: Wat is er nieuw aan het besturingssysteem van de Raspberry Pi 5?

A; Raspberry Pi 5 vereist een nieuw Raspberry Pi OS genaamd "Bookworm", dat de LXDE desktopomgeving behoudt, maar een nieuwe op het Wayland protocol gebaseerde window manager gebruikt en nieuwe module-eisen heeft.

V: Ondersteunt Raspberry Pi 5 opstarten via USB?

Ja, je kunt opstarten via een USB 3.0-poort.

V: Ondersteunt Raspberry Pi 5 opstarten via PCIe?

Ja, je kunt opstarten via PCIe.

V: Hoe presteert Raspberry Pi 5 ten opzichte van Raspberry Pi 4?

Lees daar alles over in ons artikel "Raspberry Pi 4 vs. Raspberry Pi 5".

V: Hoe zit het met een Compute Module 5 en een Raspberry Pi 500?

Voortbordurend op het enorme succes van Compute Module 4 en Raspberry Pi 400, zal er zeker een plan van aanpak zijn over wanneer deze producten zullen verschijnen. Voorlopig moet Raspberry Pi ze echter nog aankondigen.

V: Waar kan ik meer informatie en nieuws krijgen over Raspberry Pi 5?

Je kunt je rechtsboven op deze pagina aanmelden voor onze nieuwsbrief!

Conclusie

Zoals ik in de inleiding al zei, is een goede vergelijking van de JavaScript-prestaties van de Raspberry Pi 5 een MacBook Air uit 2015.

Dat betekent dat je je Raspberry Pi 5 echt kunt gebruiken als een volledig capabele desktop.

Dat betekent ook dat je moet nadenken over actieve koeling in plaats van alleen passieve koeling.

Maar met deze krachtige bouw en de nieuwe functies, zoals PCIe, RTC en een CPU-frequentie van 2,4GHz, heeft deze microcomputer het spel volledig veranderd.

Heb je vragen? Laat het ons weten in de reacties hieronder!